Evde lavanta yetiştirmek kolay, eğlenceli ve ayrıca insan sağlığı için oldukça faydalıdır. Sizin için hazırladığım lavanta ekim rehberi ile evinizde kolay bir şekilde lavanta ekimi yapabilirsiniz.
Lavanta bitkisi, güçlü bir antioksidan ve antimikrobiyaldir (bakteriler ve küfler gibi mikropların varlığını azaltma gücüne sahip). Yatıştırıcı özelliğe sahiptir. Depresyon ve anksiyete gibi rahatsızlıkların tedavisinde iyi gelir. Bu nedenle ben evinizde lavanta yetiştirmenizi şiddetle tavsiye ediyorum.
Lavantanın Faydaları
- Güçlü bir antioksidan: Bağışıklı sistemini güçlendirir. Vücuttaki antioksidanların etkinliğini artırır. Özellikle cilt ve tırnakta oluşan enfeksiyonların önlenmesinde etkin rol oynar
- Rahatlatır, stresi azaltır: Lavantanın kokusu rahatlatıcı bir özelliğe sahiptir. Bu bilimsel olarak da kanıtlanmıştır. Bakınız:AROMATERAPİNİN STRES VE ANKSİYETE ÜZERİNE ETKİSİ
- Uykuya iyi gelir: Lavanta yağı rahat bir şekilde uyumanızı sağlar. Bunun için yastığınıza birkaç damla lavanta yağı damlatın.
- Baş ağrısına iyi gelir: Vücutta gevşemeyi sağladığı için özellikle migren tipi baş ağrılarına iyi gelir.Bunun için yaklaşık 15 dakika lavanta kokusunu solumanız yeterli.
- Sindirim sistemini rahatlatır: Bir çay kaşığı lavanta yağı hazımsızlığı giderir, sindirim sistemin rahatlatır
- Böcekleri, sinekleri evinizden uzak tutar: Lavanta yağı kokusu böcekler, sinekler ve güveleri uzaklaştırmak için son derece etkilidir. Ayrıca bir böcek, sinek tarafından ısırıldıysanız ısırılan bölgeye bir damla lavanta yağı damlatın. Kaşıntıyı, tahrişi giderir.
Lavantanın daha sayamadığım birçok faydası bulunmaktadır. Umarım faydaları sizin lavanta yetiştirmeniz için motivasyon kaynağı olmuştur.
Lavantanın faydalarından sonra şimdi de lavanta ekimi rehberine geçelim:
Evde Lavanta Yetiştirmek
Evde lavanta yetiştirmek bahçede yetiştirmekten biraz daha zordur diyebiliriz. Biraz kaprisli bir bitkidir. Bu nedenle iyi bir bakım ister, yetiştirme şartlarına mutlak uyum ister. Özen gösterdiğiniz sürece bir sorun yaşayacağınızı düşünmüyorum.
1.Evde Yetiştirmeye Uygun Lavanta Seçimi
Munstea,Hidcote,Lavandula gibi lavanta çeşitleri bulunmaktadır. Bunlardan kimi bahçe için kimi ise ev için daha uygundur.
Ev için en ideal lavanta türü ince yapraklı olanlardır.
Munstead: Bu tür evde yetiştirmek için idealdir. Isı toleransı yüksektir ve çoğunlukla soğuğa dayanıklıdır. Renkleri daha koyudur.
Hidcote: Munstead’den daha uzun ve daha geniş olan küçük bir çeşittir. Daha gri görünen yapraklara ve koyu mor renkli çiçeklere sahiptir. Hidcote, en aromatik lavanta çeşitlerinden biridir ve tüm odayı kokusuyla kolayca doldurabilir.
Benim size önerim Munstead fidanı alarak başlayabilirsiniz.
2. Lavanta Ekimi İçin Saksı Seçimi
Lavantayı ekmeden önce uygun bir saksıya sahip olduğunuzdan emin olun.
Lavanta ekimi için en uygun saksı tipi kilden yapılmış saksılardır. Kilden yapılan saksılar hem toprağın nemini çeker hem de toprağın daha fazla hava almasını sağlar. Seçtiğiniz saksının yeterli miktarda drenaj delikleri olduğundan emin olun.
Başlangıçta çok büyük bir saksı seçmeyin. Çok büyük saksı seçimi fazla miktarda suyun saksıda kalmasına neden olur. Başlangıçta nispeten daha ufak bir saksı seçin ve lavantanız büyüdükçe kademeli olarak daha büyük saksılara geçiş yapın.
Lavantalar genelde ilk yılında yavaşça büyür ve çiçek açmaya başlar. Asıl büyümesi ikinci yılından sonra başlar ve hızlı bir şekilde çiçeklenir.
3.Uygun Toprak
Kuru ve kireç bakımından zengin bir toprak lavanta için en uygun toprak türüdür. Toprağında çok nemli olmaması önemlidir. Çok nemli toprak lavantanın köklerinin çürümesine neden olur.
İdeal toprak ph’ı 5.8-8.3 olmalıdır. Toprağı kireç bakımından zengin hale getirmek toprağın asidik olmasını engelleyecektir. Ayrıca toprağın asitliğini gidermek için ara ara ezilmiş yumurta kabukları da ekleyebilirsiniz.
İlave olarak toprağa perlit ekleyebilirsiniz.
4.Uygun Ortam Sıcaklığı
Lavanta genel olarak kurağa, sıcağa ve soğuğa oldukça dayanıklıdır. İdeal yetişme sıcaklıkları 10 derece ile 30 derece arasındadır.
Kış aylarında don tehlikesine karşı ev içerisinde barındırabilirsiniz. Yaz aylarında ise nispeten gölge olan bir yerde dışarı koyabilirsiniz.
Tohumlanma aşamasında nispeten daha sıcak bir yerde bulundurun. Lavanta bitkisi olgunlaştıktan sonra sıcaklık toleransları artmaktadır.
5.Güneş Işığı
Mümkünse güneye bakan bir pencerede gün içerisinde en az yaklaşık 3-4 saat doğrudan güneş ışığı alacak bir yerde bulunmasında fayda var. Eğer imkanınız var ise daha fazla süre güneş ışığı alan bir yerde bulundurabilirsiniz.
Yeterli ışık almaması durumunda bitki cılız, zayıf bir şekilde büyür, az çiçek açar ve hastalıklara duyarlı hale gelir.
6.Sulama
Lavanta fidelerinizi suladıktan sonra suyun içinde nemli bir şekilde kalmasını önleyin. Aksi taktirde çürümelerine neden olabilir.
Yetişkin lavanta bitkisinin susuzluk toleransı daha yüksektir.
Büyüme döneminde çok fazla olmamakla birlikte yeterli miktarda sulayınız. Sulama işleminden sonra saksıda-toprakta çok fazla su kalmaması gerekir. Bunun için saksınızda yeteri miktarda drenaj deliği olması gerekir.
Toprağında tamamen kurumuş olduğunu gördüğünüz zaman su verebilirsiniz.
7.Budama İşlemi
Lavantanın dallarını kesmek daha fazla filizlenmesini sağlar. Ancak budama işlemi dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.
Yılda 1-2 kez budama yapabilirsiniz.
İlkbahar ayları budama için ideal bir zamandır. Bu aylar ölü yada hasarlı dalları kesmek için en uygun aylardır. Ancak budamanın ardından çiçeklenme süresi biraz uzun olabilir.
Lavantayı budarken asla odunsu kısmı kesmeyin. Odunsu kısmın üst tarafındaki yaprak setini budayabilirsiniz. Bu şekilde lavantanız daha istikrarlı bir şekilde büyüyecektir.
Budama işlemini yaparken temiz bir makas kullanın. Aksi taktirde bitki bakteriyel bir hastalığa yakalanabilir. Keskin bir makasla tek bir seferde budama işlemini gerçekleştirin.
Kış aylarından önce asla budama yapmayın. Aksi taktirde lavanta soğuğa karşı korunamaz ve ölür.
8.Saksı Değişimi
Lavanta büyüdükçe saksı değişimini yapmanız gerekmektedir. Yılda 1 kez saksı değişimi idealdir. İlk birkaç yıl saksı değişimi yaparken daha büyük bir saksıya geçiş yapın.
Lavantayı yukarıdaki resimdeki gibi saksıyı yan yatırıp dibinden yavaşça çıkarın. Daha sonra yeni saksınıza aynı şekilde lavantayı yerleştirin. Yeni saksınız daha büyük ise toprak takviyesi yapabilirsiniz.
9.Çoğaltma Yöntemi
Lavantaları dallarından kesip ekerek ve tohumlarıyla çoğaltabilirsiniz. En kolay yöntem lavanta dallarını keserek ekim yapmaktır.
Dallarından kesip çoğaltmak için:
- En az 3-5 yaprak düğümü bulunan dalları seçin ve kesin.
- Kestiğiniz dalların kök salması için suyun içerisinde veya toprakta barındırabilirsiniz.
- Lavanta dallarının kök salması 3-6 hafta sürebilir, bu yüzden sabırlı olun.
- Daha sıcak bir ortam kök salma işleminin hızlanmasını sağlayabilir.
9 madde de anlattığım evde lavanta ekimi rehberi ile ilgili sorularınızı yorumlar kısmından sorabilirsiniz.
