Glisemik indeks; yiyeceklerin içerisinde bulunan karbonhidrat miktarlarına göre hazırlanmaktadır. Glisemik indeksi nedir diye merak edenlere; karbonhidrat içeren herhangi bir yiyeceğin hazmedilip kana karışmasının ardından kan şekerini yükseltme hızı olarak tanımlandığını ifade etmek gerekir.
Glisemik indeks; üç gruba ayrılmaktadır. Düşük, orta ve yüksek olarak sınıflandırma yapılmaktadır. 0-55 arasında düşük, 70-50 arasında orta, 100-70 arasında ise yüksek glisemik indeks olarak sınıflandırma yapılmaktadır. Buna ek olarak, yiyeceklerin glisemik indeks değerlerinin pişirilme tarzlarına göre de değiştiğini belirtmek gerekir. Buna örnek olarak, sebzeleri verebiliriz. Neredeyse tüm sebzeler, pişirilmelerinin ardından yumuşarlar. Bunun nedeni, sebzelerde bulunan selüloz liflerinin pişirilme esnasında şişmeleridir.
Düşük glisemik indeksli karbonhidratların kişiyi çok daha uzun süre tok tutacağını ifade etmek gerekir. Yiyeceklerin içerisinde bulunan lif miktarının artmasına paralel olarak glisemik indeks azalmaktadır. İnsanların yemekten iki saat sonra acıkma hissi yaşamaması bununla alakalıdır. Yiyeceklerin mide ve ince bağırsakta uzun süre kalmalarından dolayı mide ve ince bağırsağın son kısımlarında salgılanan bazı hormonların insan beynine vücutta yeterli miktarda yakıt olduğunu ve herhangi bir yiyeceğe ihtiyaç olmadığını iletmesi söz konusu olmaktadır.
Başlıklar
Glisemik İndeks Nasıl Hesaplanır?
Glisemik indeks nasıl hesaplanır diye merak edenlere bu işlem için öncelikli olarak 8-10 kişiden, bir gece açlığın ardından sabahleyin herhangi bir karbonhidratı 10-15 dakikada yemelerinin istendiğini ifade etmek gerekir. Deney grubunun bu yiyeceği yemeden önceki ve sonraki kan şekerine iki saat süreyle bakılmaktadır. Bu işleme katılan aynı kişilere farklı bir gün saf glukoz içirilmektedir. Aynı ölçümler yapılmaktadır. Bu ölçümler sayesinde söz konusu gıdanın glisemik indeksi hesaplanmaktadır.
Glisemik İndeks Belirtileri
Birçok insanda herhangi bir hastalık olmadığı halde insülin direnci görülmektedir. Böyle bir durumda, karbonhidratlara duyulan tolerans düşük olmaktadır. Bu bağlamda, her insanın besinlerin glisemik indeksine bakarak beslenmesi; en mantıklı tercih olacaktır. Glisemik indeksi yüksek besinler; kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltecektir. Yükselen kan şekerini düşürmek adına vücutta insülin salgılanması söz konusu olacaktır. Hızlı bir şekilde insülin salgılanması; kişinin tekrar acıkmasına sebep olacaktır. İnsülin direnci olan kişilerde söz konusu durumun halsizlik, uyuklama, çarpıntı ve terleme gibi belirtilere sebep olacağını vurgulamak gerekir. Glisemik indeks belirtileri; söz konusu şekilde olmakla beraber her insanın kilo kontrolü yapmak adına glisemik indeksi düşük gıdalarla beslenmesi tavsiye edilmektedir.
Glisemik indeksi yüksek meyveler arasında incir, muz, kavun, karpuz ve üzüm bulunmaktadır. Meyvelerin olgunlaşmasıyla beraber glisemik indekslerinin arttığını ifade etmeliyiz. Buna ek olarak, glisemik indeksi düşüren besinler arasında meyve ve sebzelerin çoğu bulunmaktadır. Ayrıca, kepekli ekmekler, makarna, bulgur, nohut, kuru fasulye, mercimek, barbunya, soya fasulyesi, elma, armut, erik, portakal, doğal meyve şekeri, süt, yoğurt, fındık, yer fıstığı, ceviz gibi yiyecekler bulunmaktadır.
Glisemik İndeksin Zararları
Kilo kontrolü yapmak ve sağlıklı beslenmek isteyen insanların glisemik indeksin zararları hakkında fikir sahibi olması gerekmektedir. Glisemik indeksi yüksek olan besinleri tükettiğiniz takdirde bu besinlerin kan şekerini hızla yükselttiğini, ardından hızla düşürdüğünü fark edeceksiniz. Bu durum, sizin açlık krizleri yaşamanıza sebep olacaktır. Bir başka deyişle, kişinin insülin direnciyle karşı karşıya gelmesi söz konusu olacaktır.
Yüksek insülin hormonu; vücutta yağ depolanmasına neden olur. Buna ek olarak, bu şekilde beslenen insanlarda damar sertliği artacaktır. Böbreklerin çalışma fonksiyonu bozulacaktır. Vücutta meydana gelen iltihaplanmaların sayısı artacaktır. Yüksek tansiyon problemleri ortaya çıkacaktır. Magnezyum gelişecektir. Polikistik over gelişir. Sonuç olarak, glisemik indeksin zararları bir hayli fazladır.